Jak policja mogła zgubić drona za 200 tys. zł.? Analiza ekspercka

Drony stają się coraz popularniejsze w różnych dziedzinach, w tym w służbach mundurowych. Polska policja również wykorzystuje drony w swojej pracy, jednak nie zawsze wszystko idzie zgodnie z planem. W tym artykule przyjrzymy się incydentowi, w którym policja straciła drona Matrice 200 i postaramy się zrozumieć, jakie błędy zostały popełnione i co można zrobić, aby uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości.

Dlaczego Matrice 200 tyle kosztuje?

Wiele chwytliwych nagłówków opisuje drona zgubionego przez policję jako sprzęt za 200 tys. zł. Mimo wszystko dron to prawdopodobnie DJI Matrice 200, który kosztuje znacznie mniej - ok. 30 tysięcy. Niektórzy piszą, że to biurokratyczny przekręt, bo gdzie reszta tej zawrotnej kwoty? Cóż, żaden przekręt, bo cena samej kamery przymocowanej do drona jest od niego wyższa. Do tego sprzętu, oddzielnie, jednostka zakupiła prawdopodobnie dodatkowe akumulatory, stację ładowania, szkolenia oraz akcesoria co razem składa się na tę sumę. Cena samemo zgubionego sprzętu to tak na prawdę ok. 70 tys. zł.

Dron DJI Matrice 200

Co posiada dron wart 200 tys. zł?

Matrice 200 to zaawansowany dron przeznaczony do użytku przemysłowego i komercyjnego. Jest większy niż przeciętny dron konsumencki i ma bardziej złożony i wydajny zestaw funkcji. Dron jest wyposażony w przednie czujniki wykrywania przeszkód, które pozwalają mu latać bezpiecznie. Oprócz tego dron jest deszczoodporny i posiada zaawansowane systemy orientacji w tym GPS.

System kamer jest wymienny, więc na dronie można zamontować sprzęt, który jest potrzebny do danej misji. Kamera z termowizją może być wykorzystywana przez policję do lokalizowania osób zaginionych lub podejrzanych, którzy ukrywają się w ciemnych lub zalesionych obszarach. Dzieje się tak, ponieważ dron może wykrywać sygnatury ciepła ciała, nawet w całkowitej ciemności lub przez korony drzew, co może być niezwykle przydatne w misjach poszukiwawczych lub zatrzymywaniu podejrzanych.

Jedną z najbardziej imponujących cech Matrice 200 jest możliwość lotu do 38 minut na jednym ładowaniu akumulatorów. Oznacza to, że razem z zasięgiem do 3,5 km może przelatywać duże obszary bez konieczności ładowania. Mimo, że Matrice 200 to trochę przestarzały sprzęt jak na drony nadal imponuje szerokim zakresem funkcji i możliwości np. automatyczny powrót do miejsca startu. Jak więc mogło dojść do zgubienia i czemu poszukiwania trwają tak długo? Czy możliwe, że drona uszkodził wrogi system antydronowy?

Incydent - jak stracono drona? 

Do utraty drona doszło 5 maja w okolicach Makowa Mazowieckiego podczas działań operacyjnych na niezamieszkałym terenie, gdzie rozpościerają się pola uprawne i łąki. Tomasz Krupa, rzecznik podlaskiej policji w rozmowie z Onetem mówi:

— Za wcześnie jest, by mówić, co się stało. W momencie, kiedy dron wracał do miejsca startu, pilot stracił nad nim kontrolę i maszyna zniknęła z pola widzenia. Baterii miał na kilka minut lotu —

Dron spadł i nadal trwają poszukiwania z ziemi i z powietrza. Możliwe, że zepsuty dron zawisł na koronach drzew.

Dron DJI Matrice 200 sterowany przez Polską policję (Foto: Jarosław Górny) 

Jakie błędy mogła popełnić policja?

Jak to się stało, że taka profesjonalna maszyna zaginęła? Czy mógł to być wrogi system antydronowy? Policja nie zna dokładnych przyczyn — Myślę, że możemy mówić o każdej awarii mechaniczno-elektronicznej — tłumaczy rzecznik. Wyjaśnimy, jakie są możliwe scenariusze.

Awaria sprzętu

Dron to elektronika, która tak jak każdy inny sprzęt może ulec awarii. Prowadzimy serwis od lat, więc wiemy, że możliwości jest bardzo dużo. Najczęściej są to uszkodzenia mechaniczne, niedziałające przewody lub żyłki, nadajniki, czy nieskalibrowane czujniki.

Nieprawidłowe przechowywanie i stare akumulatory

Mocne akumulatory TB50 oraz TB55 zasilające maszynę są inteligentne. To oznacza, że same rozładowują się do odpowiedniego trybu przechowywania i posiadają zabezpieczenia. Mimo wszystko to o nie najbardziej należy dbać, ponieważ zbyt długie pozostawianie ich samych sobie prowadzi do puchnięcia i zniszczenia. Biorąc pod uwagę fakt, że sprzęt został zakupiony w 2019 r., akumulatory mogły wypiąć się od spuchnięcia, a dron spadł, bo nie miał zasilania.

Zakłócenie sygnału

Istnieją systemy antydronowe (jedna z przodujących firm jest nawet z Gdyni), które dzięki wysłaniu silnego impulsu elektro- magnetycznego są w stanie strącić drona lub zmusić go do lądowania zakłócając łączność. Odległość od granicy Polski jest zbyt duża, aby było to możliwe, więc nie mogło to być działanie „wrogiego systemu antydronowego”. Jak już, taka osoba z odpowiednim sprzętem musiałaby być na terenie Polski. 

Nieprawidłowa procedura powrotu do punktu startu

Dobrze przeszkolony operator drona wie, że procedurę powrotu należy uruchomić odpowiednio wcześniej. Zaawansowany sprzęt taki jak Matrice 200 automatycznie kalkuluje w jakiej jest odległości i odpowiednio wcześniej informuje użytkownika o tym, że bateria osiągnęła dany punkt krytyczny np. zostało 25% baterii i należy wracać. Jeżeli akumulatory były zużyte, a osoba kontrolująca drona rozpoczęła procedurę powrotu za póżno, dron mógł się rozładować, podczas powrotu. 

Utrata zasięgu

Na nieprawidłowe działanie sprzętu mogą też wpłynąć inne interferencje takie jak wieże telekomunikacyjne itp. Dron posiada opcję ustawienia, co ma zrobić, jeżeli straci zasięg. Może wrócić do punktu startu lub zatrzymać się i zawisnąć w powietrzu. Jeżeli operator wybrał drugą opcję i nie mógł odszukać drona, maszyna czekała w miejscu, aż rozpoczęła się procedura lądowania.

Jakie działania można podjąć, aby znaleźć drona?

Dron jest oczywiście aktualnie poszukiwany i to pierwsza z czynności, którą każdy z nas racjonalnie by rozpoczął. Można jednak podjąć kroki, które skutecznie pomogą w odnalezieniu drona. DJI to profesjonalny sprzęt, który dzięki GPS zapisuje informacje takie jak lokalizacja drona, jego wysokość itp.— w aplikacji. Można też skorzystać z darmowego narzędzia np. Airdata, które, po podłączeniu aparatury do komputera pokazuje jeszcze bardziej szczegółowe dane.

Wiemy, bo latamy. Kilka miesięcy temu, podczas ryzykownych lotów nasz dron DJI Mavic 3 wpadł nam do wody. Stało się to dosyć niedaleko brzegu morza niedaleko Kuźnicy. Było zimno, więc własnoręczne wyłowienie było niemozliwe. Doszliśmy jednak do wniosku, że podejmiemy próbę wyłowienia sprzętu dronem podwodnym z chwytakiem, który również znajduje się w naszej flocie dronów. Na początku musieliśmy jednak poznać dokładną, ostatnią lokalizację naszego drona. W tym celu nasz serwisant podpiął kontroler do komputera z aplikacją Airdata. Byliśmy w stanie zobaczyć lokalizację drona, cały przebieg ostatniego lotu, a nawet to, jak operator sterował drążkami.

Aplikacja Airdata

Koniec tej historii był taki, że nie udało nam się wypuścić podwodnego drona, ponieważ fale i prądy morza były za duże… ale może to ty, drogi czytelniku odnajdziesz naszego mavica podczas kąpieli na Helu? (jak coś, to wejście nr 31 kuźnica :)

Wróćmy jednak do policyjnego drona! To samo teraz mogłaby zrobić polska policja, aby odnaleźć zgubę. Z mniejszymi przeszkodami, bo przecież drona nie porwały żadne morskie prądy. Kontroler został w rękach policji, a tam są wszystkie dane.

Potencjalne możliwości uniknięcia utraty drona

Oprócz płakania nad rozlanym mlekiem warto zastanowić się jak takich sytuacji uniknąć. Zaawansowany sprzęt jest wyposażony w szereg funkcji, które informują użytkownika o ewentualnych awariach i nieprawidłowym działaniu sprzętu. Gdy coś jest nie tak, odpowiednie powiadomienia pojawiają się w aplikacji. Aby uniknąć takich incydentów, należy więc dokładnie sprawdzać sprzęt.

Dokładne sprawdzenie sprzętu przed lotem

Przed rozpoczęciem należy sprawdzić, czy w aplikacji nie pojawiły się żadne errory. Trzeba dokładnie zbadać śmigła, czy nie posiadają uszczerbków oraz, czy są prawidłowo założone, ponieważ nawet małe pękniecie, może prowadzić do zaburzenia aerodynamiki i wypadku. Dla pewności, co jakiś czas można oddać drona do profesjonalnego przeglądu.

Dbałość o baterie

Bardzo dużo użytkowników dronów nie wie, albo nie zwraca uwagi na to jak ważna jest odpowiednia opieka nad bateriami. Regularne dbanie o akumulatory przedłuża ich żywotność oraz poprawia bezpieczeństwo podczas lotów. Zaniedbane lub uszkodzone akumulatory mogą prowadzić do awarii drona i tak jak prawdopodobnie w tym przypadku, do jego utraty. Zainteresowanym zostawiamy link do artykułu z sześcioma poradami jak konserwować baterię.

Lokalizator

Dron posiada wbudowany GPS, jednak jeżeli się rozładuje, nie poda lokalizacji. Dlatego warto przyczepić do drona oddzielny lokalizator, który można kupić za niewielką kwotę. Podobnym rozwiązaniem jest wykorzystanie niezależnej diody LED, która ułatwiłaby znalezienie drona w nocy.

Odpowiednie przeszkolenie

Drony to cenne narzędzie do monitorowania i egzekwowania prawa. Ważne jest, aby policja posiadała odpowiednie kwalifikacje i wiedzę techniczną, aby zapewnić bezpieczeństwo w trakcie operacji dronowych. Wiemy, że funkcjonariusze przechodzą odpowiednie szkolenia z obsługi sprzętu, a wypadek zawsze może się zdarzyć. Mimo wszystko odpowiednia edukacja to podstawa. 

Szyfrowanie danych

Dronów będzie jedynie więcej i będą one używane coraz częściej. Polska służba publiczna mogłaby się więc zastanowić nad wprowadzeniem dodatkowych zabezpieczeń, które wykluczałyby możliwość zhakowania drona.

Umieszczenie danych kontaktowych na dronie

To dodatkowa jest rada dla Ciebie czytelniku, lub kolegi, który lata. Zawsze warto umieścić numer telefonu na dronie, ponieważ w razie zguby, gdy wszystko inne zawiedzie, może znaleźć się osoba, która go odda. W przypadku policji czas zaginięcia drona jest już jednak tak długi, że prawdopodobnie można znaleźć go gdzieś na allegro. 

Podsumowanie

Podsumowując, utrata drona Matrice 200 przez polską policję wskazuje na potrzebę odpowiedniego przeszkolenia i procedur podczas korzystania z zaawansowanej technologii, jaką są drony. Ważna jest właściwa konserwacja i przechowywanie sprzętu w celu zapobiegania awariom. Ponieważ poszukiwania zaginionego drona trwają, okaże się, co spowodowało jego zniknięcie i czy zostanie odzyskany.